Trong trận Xích Bích, biết chắc Tào Tháo sẽ đại bại, Khổng Minh dặn dò mẹo mực để các tướng của Lưu Bị chia quân mai phục, đón đánh trên đường Tháo rút chạy về Hứa Đô. Quan trọng nhất là chốt chặn cuối cùng: Tháo sẽ chạy qua đường Hoa Dung. Khổng Minh sai Quan Vũ đón đường (vì sao lại sai Quan Vũ, đấy lại là câu chuyện khác).
Điều đáng nói ở đây: Khổng Minh dặn Quan Vũ đốt lửa trên núi cao để “nhử” Tào Tháo. Vì sao đã mai phục, lại còn đốt lửa cho đối phương biết? Đấy chính là chỗ “hư hư thực thực” trong binh pháp. Tháo trông thấy lửa, tất đoán rằng đấy chỉ là việc hư trương thanh thế, sẽ đi vào con đường ấy.
Cũng trong Tam Quốc, Thục chủ nghe lời gian thần, triệu hồi Khổng Minh khi ông đang chiếm thế thượng phong trước Tư Mã Ý ngoài tiền tuyến. Rút quân cũng là nghệ thuật, vì không khéo thì đối phương sẽ truy sát. Khổng Minh chia quân rút theo nhiều đường, lại tăng số bếp mỗi ngày. Tư Mã Ý cho quân kiểm tra, thấy số bếp của quân Thục hôm sau cao hơn hôm trước thì nghĩ rằng Khổng Minh có để lại phục binh. Bởi thế, Ý cũng rút quân chớ không dám truy đuổi.
Kỳ thực, mẹo thay đổi số bếp đã có từ thời Chiến quốc. Tôn Tẫn bày mưu cho Điền Kỵ: giảm số bếp mỗi ngày để dụ Bàng Quyên. Thấy số bếp của quân Tề giảm hẳn, Bàng Quyên nghĩ rằng quân Tề hèn nhát đã trốn đi quá nửa, bèn gấp rút tiến quân. Vừa sinh ra kiêu ngạo, vừa mệt mỏi, lại dễ dàng rơi vào ổ mai phục, Bàng Quyên chuốc lấy thảm bại.
Tóm lại, cùng là một mưu kế, nhưng có lúc nên làm cách này, có lúc nên làm cách khác, thậm chí làm ngược lại.
Trong loạt trận cuối tuần qua tại các giải VĐQG hàng đầu châu Âu, hàng loạt đội mạnh đã đưa ra đội hình yếu, theo những mức độ khác nhau. Chẳng còn mẹo mực hay kế sách mới mẻ nào nữa. Thời nay, ai cũng biết rằng Barcelona, PSG, MU, Tottenham đều đang chuẩn bị cho trận bán kết lượt về ở Champions League hoặc Europa League - và đấy dĩ nhiên là các trận đấu quan trọng hơn hẳn so với trận đấu ở giải VĐQG của họ. Thay đổi đội hình không chỉ là kế “hư hư thực thực”, mà chủ yếu là chuyện bảo toàn lực lượng, để các cầu thủ quan trọng dưỡng sức và tránh nguy cơ chấn thương trước cuộc đại chiến cấp châu lục giữa tuần này.
Hầu hết đều làm như vậy, trừ... Arsenal.
Trong bối cảnh đã gần như yên tâm trong cuộc đua giành suất dự Champions League mùa tới, Arsenal vẫn đưa ra đội hình mạnh nhất trong trận gặp Bournemouth ở Premier League, dù trước mắt là trận đấu cực kỳ khó khăn ở Champions League: phải làm khách trên sân PSG khi đang bị dẫn 0-1. Lạ thay: đội hình mạnh của Arsenal lại bất ngờ thua 1-2, ngay tại sân nhà, trước đối thủ yếu Bournemouth.
Đấy khó có thể là kết quả phản ánh đúng thực chất của Arsenal - đội bóng Anh thành công nhất tại Champions League mùa này. Một mặt, bóng đá vốn dĩ là như vậy - mọi bất ngờ đều có thể xảy ra. Nhưng mặt khác, liệu có khả năng HLV Mikel Arteta đang dùng kế “hư hư thực thực”, để đối thủ đánh giá sai thực lực của mình, như cách Tôn Tẫn đánh lừa Bàng Quyên? Hoặc đấy là cách để Arteta che giấu mục đích thực, như cách Khổng Minh lừa Tào Tháo? Nhìn vào đội hình mạnh và chiến thuật, lối chơi của Arsenal trong trận thua Bournemouth, người ta sẽ đưa ra những nhận định chuyên môn, và Arsenal trong trận làm khách trên sân PSG sẽ khác?
Nói chung là khó đoán, đành phải chờ xem vậy. Dù sao đi nữa, cũng có khác biệt dễ thấy, khi Arsenal phải làm khách trong tình thế đang bị dẫn điểm. Đội bóng của Arteta không còn cách nào khác hơn là hướng tới mục tiêu chiến thắng. Phải thắng bằng mọi giá, hẳn nhiên là Arteta đã chuẩn bị sẵn những phương án rõ ràng, cụ thể. Ngược lại, PSG đang dẫn điểm, lại có ưu thế sân nhà. Từ đó, HLV Luis Enrique không dễ chọn mục tiêu cho trận đấu lớn. Nên đá “sòng phẳng”, hay nên ưu tiên cho sự thận trọng, xem kết quả hòa là mục tiêu hàng đầu? “Đá để thắng” và “đá để không thua” là hai câu chuyện hoàn toàn khác nhau. Và khi phải cân nhắc giữa hai mục tiêu khác nhau, thì điều quan trọng là phải nhận định đúng khả năng hoặc những chỗ sở trường của đối phương. Đấy lại là điều mà Arsenal của Arteta đang... che giấu tốt!
