Chuyện chưa kể (kỳ 7): EURO 1984 - Huyền thoại Hidalgo

Lịch thi đấu EURO 2020

Danh sách cầu thủ 24 đội tuyển dự EURO 2020

Bóng dưới chân và bom trên đầu

Hidaldo có cha là một công nhân cơ khí người Tây Ban Nha, mẹ người Paris. Sinh ra ở Leffrinckoucke (miền Bắc nước Pháp) nhưng đến năm 2 tuổi, Hidalgo cùng gia đình chuyển tới sinh sống tại khu công nghiệp Colombelles (vùng Normandie), nơi ngày nay có sân vận động và nhà thi đấu mang tên vị HLV huyền thoại.

Cậu bé Hidalgo thường chơi những trận bóng một-một với người anh song sinh Serge trong khuôn viên nhà máy nơi cha làm việc. Nhưng chiến tranh thế giới thứ hai nổ ra, nhà máy thường xuyên bị đánh bom. Tháng 6/1944 khi Hidalgo 11 tuổi, nhà máy bị phá hủy vì mưa bom. Gia đình các công nhân, khoảng 60 người, phải trú tạm trong một lâu đài tại Giberville. Qua lỗ thông hơi, cậu bé Hidalgo thường lén xem lính dù nhảy từ trên trời xuống trong cảm giác thích thú xen lẫn sợ hãi.

Cha Hidalgo đào cho các con một cái hầm nhỏ để tránh bom. Đã không ít lần, anh em Hidalgo – Serge mải đá bóng tới khi nghe thấy tiếng gầm rú trên đầu. Cái hầm mini sau đó cũng bị phá hủy vì mưa bom. 

Lọt vào mắt xanh của…y tá

Một năm sau khi khép lại thế chiến, Hidalgo gia nhập US Normande. Đội bóng vùng Normandie là nơi tiền vệ nhỏ con phát lộ năng khiếu vượt trội. HLV Marcel Leperlier phải cảm ơn người vợ đã nhìn thấy tiềm năng của cậu bé có vóc dáng khiêm tốn.

Vợ của Marcel là một y tá nhưng rất mê bóng đá, một lần bà đi ngang qua sân bóng và ngỡ ngàng trước đôi chân thoăn thoắt của Hidalgo. Trong bữa cơm tối, bà nói với chồng về cậu bé hồi chiều. Hôm sau, Leperlier tìm tới khu phố của Hidalgo. Ông quyết định kéo cả hai anh em song sinh Hidalgo – Serge về lò Normande.

Hidalgo đã ghi 5 trong 6 bàn thắng vào lưới Le Havre tại trận chung kết giải trẻ Normandie năm 1952. Le Havre, lúc đó chơi tại hạng đấu cao nhất nước Pháp, lập tức chiêu mộ tài năng sinh năm 1933. “Hidalgo có phẩm chất đạo đức, ngoài tài năng chơi bóng. Ông ấy là một nhà lãnh đạo thực sự”, cựu chủ tịch Le Havre, Jean-Pierre-Hureau nói về cầu thủ từng chơi 54 trận cho Le Havre trong giai đoạn 1952-1954.

Chơi quần vợt ở Tordesillas

Sau khi giải nghệ trong màu áo Monaco, Hidalgo làm chủ tịch Hiệp hội cầu thủ chuyên nghiệp Pháp (UNFP). Cựu tiền vệ Reims khởi nghiệp huấn luyện tại RC Menton vào năm 1968 trước khi ngồi ghế HLV trưởng ĐT Pháp từ năm 1976. Hidalgo có biệt tài nhìn thấy tiềm năng cầu thủ.

Năm 1992 khi tham dự một hội thảo HLV tại Cannes, Hidalgo khẳng định với người bạn thân Pierre Leresteux: “Anh chàng này sẽ là cầu thủ vĩ đại của Pháp sau Platini”. Người mà Hidalgo nhắc tới là Zidane, lúc đó mới là gương mặt 20 tuổi ít người biết đến tại Cannes.

Pierre Leresteux hiện là chủ tịch liên đoàn bóng đá Normandie, chưa quên tình bạn gắn bó với cố HLV vĩ đại. World Cup 1982, Leresteux cùng Gilbert Guerin (hiện là chủ tịch CLB US Avranches) bay sang Tordesillas (Tây Ban Nha) cổ vũ ông bạn Hidalgo. “Chúng tôi ở cùng khách sạn với ĐT Pháp, Hidalgo lôi chúng tôi vào sân tập của ĐT Pháp, cùng tham gia đá bóng, đánh tennis với các tuyển thủ. Ông ấy luôn rất nhiệt thành với bạn bè”, Guerin nhớ lại. 

Kỷ nguyên “hào hoa kiểu Pháp”

Hidalgo qua đời ở tuổi 87 vào tháng 3 năm 2020, để lại nỗi mất mát tận cùng cho nền bóng đá Pháp. Bởi những gì vị HLV này làm được không chỉ là chức vô địch EURO 1984 mà còn là khơi dậy một niềm tự hào, một di sản lung linh trong lịch sử bóng đá xứ lục lăng.

Hidalgo đã giúp Les Bleus bước qua trang sử đen tối với 12 năm vắng mặt ở các giải đấu lớn khi trở lại tại World Cup 1978. Sau đó là một ĐT Pháp tấn công quyến rũ tại World Cup 1982 trước khi lên đỉnh tại EURO trên sân nhà.

Trong toàn bộ chiều dài lịch sử của ĐT Pháp, chưa ai làm được như Hidalgo: kết hợp tính hiệu quả vào lối chơi duy mỹ. Khái niệm bóng đá “hào hoa kiểu Pháp” ra đời vào ngày 18/11/1981 trong trận đấu quyết định suất dự World Cup với Hà Lan. Hidalgo sử dụng tới ba số 10 (Michel Platini, Alain Giresse, Bernard Genghini) chơi sau ba tiền đạo.

“Chúng ta phòng ngự thế nào với cách bố trí này”, Giresse ngạc nhiên hỏi. “Chúng ta đầu cần phòng ngự vì chúng ta sẽ làm chủ trái bóng”, Hidalgo trả lời học trò.  

“Không có Hidalgo, có thể Pháp vẫn giành kết quả tốt nhưng sẽ với một phong cách khác, kém đẹp mắt hơn nhiều”, Platini nhớ lại. Trong 76 trận dẫn dắt Les Bleus (1975-1984), Hidalgo giành 42 thắng, 16 hòa và 18 thua. Những Platini, Jean Tigana, Alain Giresse dưới tay Hidalgo đã trở thành những cầu thủ đẳng cấp thế giới.

Chức vô địch EURO 1984 đưa ĐT Pháp lên một tầm cao mới ngang hàng với những đội tuyển mạnh nhất. Cả ba tiền vệ của Pháp gồm Platini, Giresse, Tigana đều lọt vào đội hình tiêu biểu của giải đấu, như lời chứng minh cho triết lý bóng đá hào hoa của Hidalgo.