ĐT Bồ Đào Nha, siêu cường bóng đá 'có đầu óc'

Giải Primeira Liga của Bồ Đào Nha không bao giờ là một giải VĐQG hấp dẫn, giàu mạnh, xét trong đẳng cấp cao của bóng đá châu Âu. Vậy hãy bắt đầu từ “nhược điểm” này, để nói về sức mạnh của bóng đá Bồ Đào Nha. Các trận đấu giữa một trong ba đội bóng lớn (Porto, Benfica, Sporting Lisbon) với phần còn lại của bóng đá Bồ Đào Nha luôn diễn ra trong thế trận một chiều: một bên cố thủ, dồn người dày đặc đặc trước khung thành, còn bên kia cố tận dụng triệt để ưu thế về kỹ thuật và dùng tư duy chiến thuật để xuyên phá các hàng phòng ngự dày đặc. Cứ thế mà ba đội bóng lớn của Bồ Đào Nha liên tục “xuất xưởng”, cung cấp cho bóng đá châu Âu những ngôi sao tấn công tuyệt vời: không chỉ giỏi về kỹ thuật mà còn đặc biệt thông minh.

Tất nhiên, “ngôi sao tấn công” chỉ là bề nổi của thương hiệu bóng đá Bồ Đào Nha. Trong một sự phát triển đồng bộ, cầu thủ Bồ Đào Nha nhìn chung đều rất thiện chiến và đáng nể về tư duy chiến thuật. Luis Araujo (Benfica, một gương mặt quen thuộc trong lĩnh vực đào tào trẻ của bóng đá xứ Bồ) nói: “Tài năng không bao giờ cạn kiệt trong làng bóng Bồ Đào Nha. Cách đây nhiều năm, người ta thường chỉ nhìn vào khả năng lừa bóng của các ngôi sao tấn công để nhận diện tài năng. Bây giờ thì khác. Người ta nhìn vào đặc điểm chiến thuật của các cầu thủ Bồ Đào Nha. Ngôi sao bóng đá Bồ Đào Nha bây giờ là những cầu thủ rất am hiểu về bóng đá”.

Đấy không phải là nói suông. Sau bao nhiêu năm mua sắm, rải đến hàng trăm triệu bảng trên thị trường chuyển nhượng, HLV Pep Guardiola của Man City vẫn không ưng ý các ngôi sao mà ông mua về. Khi mùa bóng vừa qua đã khai diễn thì Guardiola mới mua được hậu vệ Ruben Dias từ Benfica. Ngay lập tức, Dias trở thành cầu thủ xuất sắc nhất của cả Man City lẫn Premier League. Người ta chỉ nói Dias là cầu thủ quan trọng nhất giúp Guardiola đoạt lại chức vô địch Premier League (cứu vãn luôn cả cái sự nghiệp luôn được tâng bốc quá thực tài của ông ta), chứ chẳng ai nói Premier League có rào cản nào với Dias, về môi trường, lối chơi hoặc văn hóa.

Còn một Ruben tuyệt vời khác, được biệt đến ít hơn, nhưng lại tiêu biểu hơn cho sự vĩ đại của bóng đá Bồ Đào Nha. Đó là Ruben Amorim, 36 tuổi, HLV trưởng Sporting Lisbon. Ở một giải VĐQG “nhỏ” (và nói thẳng ra là nghèo) như Primeira Liga, chi ra 10 triệu euro để mua một HLV trẻ, không ai biết đến, như quyết định của Sporting, thì đấy mới là chỗ đáng phục gấp trăm vạn lần cách làm bóng đá của kiểu nhà giàu như M.U hoặc Man City. Amorim là cựu tuyển thủ Bồ Đào Nha, từng vô địch League Cup Bồ Đào Nha chỉ 3 tuần sau khi dẫn dắt đội bóng nhỏ Braga (cũng như Cúp Liên đoàn Anh), và đoạt “cú đúp” trong mùa đầu tiên dẫn dắt Sporting một cách trọn vẹn (đáng chú ý là chức VĐQG đầu tiên trong 19 năm).

Con người của bóng đá Bồ Đào Nha là như vậy. Thông minh là đặc điểm xuyên suốt từ giới chủ CLB, HLV, ngôi sao bóng đá, cho đến các cầu thủ trẻ. Chứ nếu chỉ chăm bẵm “đào tào trẻ”, thì ai làm chẳng được. Cũng không hề có cái gọi là “chiến lược” nào, để bóng đá Bồ Đào Nha luôn đầy ắp tài năng. Liệt kê HLV giỏi hoặc ngôi sao bóng đá mà Bồ Đào Nha hiện có? Xin đừng… thô thiển như vậy. Nhiều lắm, lại vang danh nữa, đâu cần giới thiệu!