Kịch bản nào cho Olympic Tokyo?

Hôm thứ Tư, có 6.001 người được phát hiện dương tính với Covid-19 tại 4 địa phương ở Nhật Bản, 1.591 trong số đó là các ca bệnh ở Tokyo. Cho tới lúc này, số trường hợp tử vong vì đại dịch Covid-19 ở xứ sở hoa anh đào là 3.700.

Trên quy mô quốc gia có dân số gấp đôi Pháp - một trong những tâm điểm của dịch bệnh trên thế giới, những mất mát và tổn thất mà Nhật Bản phải gánh chịu vẫn trong tầm kiểm soát. Tuy nhiên, ở góc nhìn của những dân tộc Á Đông, việc giảm thiểu rủi ro, suy nghĩ phòng bệnh hơn chữa bệnh luôn là ưu tiên hàng đầu của chính phủ, đặc biệt trong bối cảnh biến thể virus ở Anh đã lây lan sang nhiều vùng lãnh thổ và ghi nhận ca nhiễm đầu tiên tại châu Á (Thượng Hải, Trung Quốc). 

Khác với phần còn lại thế giới, Nhật Bản còn là chủ nhà của Thế vận hội 2020, lẽ ra đã kết thúc từ nửa năm trước. Nhưng ngay cả khi đã rời sang tháng 7-8 năm nay, khả năng kỳ Olympic “độc nhất vô nhị” trong lịch sử có thể tổ chức như lịch dự kiến vẫn còn là dấu hỏi lớn trước diễn biến phức tạp của Covid-19. 

Cuộc thăm dò mới nhất của Đài truyền hình NHK cho thấy, chưa tới 1/3 người dân nước Nhật (27%) ủng hộ Olympic Tokyo. 31% số người tham gia khảo sát đề xuất phương án hoãn thêm một năm, chờ tới mùa Hè 2022 và 32% cho rằng, Nhật Bản nên từ bỏ quyền đăng cai giải đấu thể thao lớn nhất hành tinh. 

Dù biết rõ mức độ rủi ro, nhưng các lãnh đạo cấp cao vẫn muốn giữ nguyên kế hoạch. Thomas Bach - Chủ tịch Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) và Yoshihide Suga - Thủ tướng Nhật Bản khẳng định từ giờ tới tháng 7, mọi thứ sẽ diễn ra theo chiều hướng tích cực nếu các bên đồng lòng. Trong thông điệp gửi tới nhân dân Nhật Bản đầu năm mới, ông Suga xác nhận ý chí tổ chức Olympic trong điều kiện an toàn tuyệt đối. Thomas Bach thậm chí còn nhấn mạnh vào hai yếu tố tiên quyết đã được giải quyết để Olympic diễn ra bình thường: “Xét nghiệm nhanh diện rộng và tiêm vaccine”. 

Về cơ bản, chính phủ Nhật Bản và IOC sẽ chờ tới tháng 5 trước khi đưa ra phán quyết cuối cùng về kỳ Olympic này. Phương án tốt nhất vẫn là tổ chức giải, các VĐV tham dự phải ở tập trung tại làng Olympic, có mặt trước 20 ngày và trải qua thời gian cách ly. Cứ 2 ngày một lần, mỗi VĐV sẽ được lấy mẫu thử và với tần suất xét nghiệm như vậy, BTC tin rằng sẽ không có bất kỳ sai số nào xảy ra trong quá trình diễn ra đại hội. Tất nhiên, khối lượng mẫu thử sẽ là một thách thức với năng lực y tế của Olympic, bởi có tới 11.000 VĐV ở 33 bộ môn khác nhau tranh tài. 

Thực tế nếu có thể, Nhật Bản chắc chắn muốn trì hoãn thời hạn tổ chức Olympic, bởi trong trường hợp xảy ra sai sót dẫn tới thảm họa dịch tễ, đó sẽ là cú đấm trực diện vào uy tín, thể diện của quốc gia này. Nhưng trì hoãn là không thể bởi hiện tại, 13 tỷ euro đã được bơm ra trong 7 năm qua để phục vụ công tác chuẩn bị đại hội. Bộ Tài chính Nhật Bản ước tính nếu rời Olympic sang Hè 2022, nước chủ nhà sẽ cần chi thêm từ 2 tới 3 tỷ euro nhằm khắc phục hậu quả liên quan tới bản quyền truyền hình và hệ sinh thái thể thao. Một con số quá lớn, trong khi kinh tế toàn cầu đang bước vào thời kỳ đại suy thoái. 

Nhiều khả năng, Nhật Bản cũng sẽ ra sắc lệnh với các VĐV của họ, hạn chế việc ra nước ngoài thi đấu trong 3 tháng đầu tiên của năm 2021 với mục đích giảm thiểu lây lan dịch. Người phát ngôn của IOC cũng khẳng định quyết tâm trên tờ L’equip: “Chúng tôi hoàn toàn tin tưởng vào giới chức trách Nhật Bản và các biện pháp mà họ đang thực hiện. Các bên tập trung tối đa công tác chuẩn bị, giúp Olympic và Paralympic Tokyo 2020 diễn ra an toàn và thành công vào mùa Hè 2021”.