'Con Vịt' Ederson, thủ môn chơi chân số 1 thế giới

Ở Brazil có một bậc thầy về nghề trông gôn, được cho là có ảnh hưởng sâu nặng tới sự nghiệp của Ederson tại Man City, đó chính là thủ thành huyền thoại Rogerio Ceni, người đã ghi tới 131 bàn thắng trong suốt 23 năm khoác áo CLB Sao Paulo, chủ yếu từ các quả phạt đền và đá phạt trực tiếp.  

Ceni, hiện đang là HLV thủ môn cho CLB Flamengo, đã khen ngợi Ederson là một thủ môn hiện đại. “Khi nói về khả năng chuyền bóng, Ederson là thủ môn hoàn thiện nhất Brazil, nếu không muốn nói là nhất thế giới. Anh ta chuyền ngắn hay chuyền dài đều hoàn hảo.  

Man City tất nhiên có Kevin De Bruyne và các tiền vệ để tạo nên thế trận trôi chảy, mở ra khoảng trống, nhưng lối chơi cơ bản của họ vẫn chủ yếu xuất phát từ Ederson. Anh ta là nền tảng trong sơ đồ của Man City và luôn được HLV thúc đẩy để trở thành một phần của lối chơi nhờ khả năng chuyền bóng.  

Đường chuyền ngắn là điều rất cần thiết cho lối chơi cũng như một mặt sân tốt vậy. Nó giúp cầu thủ nhìn trận đấu dễ dàng hơn. Ederson cũng có những đường chuyền dài hóc hiểm, khi đối thủ lao lên tạo bẫy việt vị, cậu ta có thể rót bóng vào đó để thiết lập các cơ hội phản công”.  

Ceni nói đúng. Trong trận bán kết Champions League lượt về với PSG, đường chuyền dài chuẩn xác của thủ môn này cho Oleksandr Zinchenko đã tạo ra một bàn thắng cho Riyad Mahrez. Trong trận đấu với Tottenham ở Premier League, Ilkay Guendogan cũng nhận được một đường chuyền từ Ederson làm thay đổi thế trận.

Có thể Ederson sẽ không có số bàn thắng khủng như người hùng Rogerio của mình, nhưng Ederson đã định nghĩa lại việc ghi bàn ở châu Âu từ vị trí thủ môn. Rất ít cậu bé ở Brazil lớn lên mơ ước trở thành một thủ môn, và Ederson cũng thế.

Anh khởi đầu sự nghiệp là một hậu vệ trái của Champions Ebenezer, một CLB được thành lập bởi các cựu cầu thủ Giba và Ozias Matos, để giữ cho đám thanh niên không ra đường và tránh khỏi rắc rối của đô thị Osasco, bang Sao Paulo.

Ederson có cái chân trái uy lực, nhưng lại không có tác dụng lắm theo như nhận xét của Giba, người đã qua đời năm ngoái vì COVID-19. Năm 2017, ông đã nói: “Nó vụng về như con vịt nên tôi buộc phải để bắt gôn. Lúc đầu nó phản ứng kinh lắm, nhưng càng ngày nó càng mê bắt bóng và thấy tài năng thiên bẩm của mình”.  

Ederson thích thú với vai trò này, khai thác khả năng mà bản thân chưa từng biết đến, và nhanh chóng được Toninho Rodrigues, một HLV của Sao Paulo chú ý. Kể từ đó, vào thứ Bảy, Ederson tập luyện tại Ebenezer và đến thứ Ba lại tập cùng CLB Sao Paulo.  

Ở đây, người ta gọi anh là “Thằng Béo” vì Ederson gày giơ xương. Tuy nhiên, Ederson tiếp tục rèn luyện tại CLB mà Rogerio Ceni là người hùng. Năm 2005, khi Sao Paulo đánh bại Liverpool ở Yokohama để vô địch FIFA Club World Cup và Ceni đã ghi được 21 bàn trên mọi đấu trường, thì Ederson cũng đến Nhật Bản cùng đội U12 để tham dự một giải đấu ở Shizuoka.

Tất cả những điều này là nguồn cảm hứng cho một thủ môn trẻ muốn thể hiện tài năng bản thân với trái bóng dưới chân. Nhưng giấc mơ đã kết thúc đột ngột khi cậu thiếu niên bị Sao Paulo thải loại mà không hề báo trước. Ederson đã khóc rất nhiều và không hề nghĩ đến bóng đá trong suốt 1 tháng trời.

Ngay cả lúc này, Toninho cũng không thể giải thích được quyết định của BLĐ Sao Paulo. “Thật khó hiểu và thiếu tình người khi đuổi thằng bé như vậy. Tôi vẫn cảm thấy buồn đến hôm nay khi nghĩ về chuyện đó. Ederson quá khiêm tốn và điều đó có lẽ đã làm hại nó. Tôi không thể gọi cho nó vì rất hổ thẹn”.

Ederson quay trở lại tập luyện với Giba và Ozias ở Osasco thì Toninho nghe tin các tuyển trạch viên của Benfica đang lùng sục khắp Brazil để tìm kiếm một thủ môn trẻ, giỏi. Ông liền bảo họ đi xem chân cẳng của Ederson. “Tôi biết Thằng Béo vẫn sẽ có cơ hội. Có lẽ đấy là điều thúc đẩy Ederson phát triển đến trình độ hôm nay”.

Ở Bồ Đào Nha, các HLV đã cố gắng bổ sung ý thức vị trí và nhận thức chiến thuật cho một Ederson đã có năng khiếu thiên bẩm và kỹ thuật khéo léo đặc trưng của cầu thủ Brazil. HLV thủ môn Paulo Marques tại Benfica từ năm 2007 nhận xét: “Cậu ta rất điềm tĩnh và phẩm chất đó rất nổi bật. Thế giới có thể sụp đổ xung quanh nhưng cậu ta vẫn tỉnh bơ. Sở hữu chiều cao vượt trội, có sức mạnh tốt và khả năng chuyền dài tốt, Ederson còn rất tự tin.    

Trong một trận đấu với Braga, cậu ta sút bóng rất mạnh từ trong vòng cấm khung thành của mình và bay vèo vào khung thành Braga. Đó là một bàn thắng. Ederson muốn giống như thần tượng Rogerio Ceni: ghi bàn, đá phạt và sút phạt. Tôi biết và hỗ trợ cho ước muốn đó nhưng kèm theo nỗi lo. Không thể để cậu ta lao lên 10-15 lần trong 1 trận đấu được. Để kìm hãm, CLB từ chối để Ederson sút phạt”.  

Ederson rời Benfica để đến Ribeirao, vào thời điểm đang đá ở hạng Nhì Bồ Đào Nha. Mùa giải sau đó, anh gia nhập Rio Ave của HLV Nuno Espirito Santo. Tại đây, Ederson là thủ môn dự bị cho Jan Oblak, người đang khoác áo thủ thành số một của Atletico Madrid.  

Tại Rio Ave, Ederson vẫn bị gọi là “Con Vịt”, nhưng vì dáng đi chứ không phải lối chơi. Từ đây, Ederson bộc lộ niềm đam mê với món xăm trổ. Ngay khi khoác áo Man City, Ederson đã mua máy xăm để tự mình sáng tác trên da thịt.  

Người đồng đội Lionn ở Rio Ave kể: “Anh ấy không biết vẽ, nhưng có thể xăm vài hình ngon lành. Chúng tôi đã cùng nhau đi xăm một vài lần. Ederson là kiểu người khi nhìn thấy một bức vẽ đẹp trên điện thoại liền nói: Này, tôi sẽ xăm nó. Vì vậy, càng ngày càng nhiều mực trên da của Ederson”.  

Ederson thăng hoa khi Oblak trở lại Benfica và đội bóng Rio Ave của Nuno đã có mùa giải 2013/14 đáng nhớ, lọt vào chung kết cả Cúp Liên đoàn và Cúp Quốc gia BĐN. Họ đã bị đánh bại bởi Benfica với Oblak là thủ môn trong cả 2 trận chung kết. Tuy nhiên, Ederson cũng đã tạo ra ấn tượng mạnh mẽ.  

Oblak rời Lisbon để đến Atletico Madrid vào năm 2014 và Benfica chuyển sang sử dụng Ederson vào năm sau, trước khi thủ môn người Brazil chuyển đến Man City, nơi anh đã thành công trong việc thể hiện mình là thủ môn hoàn hảo cho phong cách của Pep Guardiola.  

HLV Pep Guardiola nói: “Với đôi chân của mình, Ederson là người giỏi nhất. Victor Valdes và Manuel Neuer không là gì so với cậu ta ở khả năng dùng chân. Đường chuyền của cậu ta cũng ở dạng đỉnh của chóp”. Nên nhớ, 2 người kia là 2 thủ môn xuất sắc của Pep tại Barcelon và Bayern Munich.

Ở tuổi 27, Ederson mới có 11 lần khoác áo ĐT Brazil nhưng anh đã được HLV Tite đưa vào đội hình đá vòng loại World Cup 2022 vào tháng tới khi gặp các đối thủ Paraguay và Ecuador. Anh cũng sẽ tham dự Copa America mùa Hè này cho dù phải cạnh tranh vị trí với Alisson của Liverpool.

Claudio Taffarel, thủ môn của Selecao vô địch World Cup 1994 và hiện là HLV thủ môn của ĐT Brazil cho biết: “Ederson là thủ môn xuất sắc nhất thế giới với đôi chân của mình và càng ngày cậu ta càng hay hơn. Cậu ta cực kỳ hoàn hảo trong việc chuyền bóng bất kể khoảng cách nào và cực giỏi kiểm soát bóng.  

Ederson và Alisson rất khác nhau, nhưng cả hai đều có phẩm chất riêng. Họ đang ở cấp độ cao nhất của vị trí thủ môn. Một điểm chung của họ là cả hai đều rất ngầu khi thi đấu. Thật khó để nói ai sẽ là thủ môn số 1 của ĐT Brazil. Chúng tôi sẽ có hai trận đấu tại vòng loại World Cup và VCK Copa America ở Hè này. Tất cả sẽ chờ đợi ai sẽ chứng tỏ được mình”.  

Nhưng trước hết, hãy chờ Ederson chứng minh khả năng ở trận chung kết Champions League giữa Man City vs Chelsea diễn ra vào 02h00 đêm 30/5.